سلامت

دلیل استفاده از کامپوزیت در دندانپزشکی (در وهله اول) همرنگ بودن دندان و استحکام قابل توجه آن است. این ماده طوری ساخته شده که به خوبی و بهتر از مواد دیگر به دندان متصل می شود و تا حدی نیز ویژگی های مینای دندان را تقلید می کند.

1. باندینگ دندان

باندینگ دندان فرآیند ترمیم یا زیباسازی دندان با کمک مواد دندانپزشکی مانند کامپوزیت دندان است. باندینگ در اصل یک تکنیک است. در این تکنیک بخشی از دندان که آسیب دیده تمیز می شود، سپس ماده ای به نام اسید اچ به آن بخش اعمال می شود. این اسید مینای دندان را از حالت صافی در آورده و کمی خشن می کند سپس کامپوزیت دندان به روی آن زده می شود تا به راحتی به مینای دندان متصل شود. در نهایت کامپوزیت با کمک نور سخت می شود.

2. پر کردن دندان

رایجترین کاربرد کامپوزیت دندان، پر کردن دندان های آسیب دیده یا دچار پوسیدگی است. اغلب افراد دست کم یکبار دندان خود را پر کرده اند و جنس اغلب پر کردگی ها از آمالگام، کامپوزیت، طلا با سرامیک است.

پر کردن دندان با کامپوزیت این روزها بسیار پرطرفدار شده زیرا از نظر زیبایی بسیار شبیه به دندان های واقعی خودمان هستند و دوام نسبتا خوبی نیز دارند. از کامپوزیت اغلب برای پر کردن دندان های جلویی استفاده می شود اما در صورت تمایل می توان دندان های خلفی را نیز با این مواد پر کرد.

3. اینله و انله دندان

اینله و انله دو نوع روش ترمیم دندان های آسیاب یا خلفی هستند که به هر دلیلی آسیب زیادی دیده باشند. زمانی که نتوان با روش معمولی (پر کردن)، پوسیدگی های وسیع این دندان ها را ترمیم کرد، از اینله و انله استفاده می کنیم.

اینله و انله از مواد مختلفی ساخته می شوند ولی معمول است که از کامپوزیت دندان به جهت زیبایی و همرنگ بودن دندان بیشتر استفاده شود. آمالگام، سرامیک، طلا، زیرکونیا و … سایر موادی هستند که برای ساخت اینله و انله نیز کاربرد دارند.

4. ونیر دندان

ونیر دندان یا (Dental Veneer) روکش های بسیار نازکی هستند که به جهت زیبایی به سطح دندان ها متصل می شوند. آن ها با روکش دندان یا تاج مصنوعی دندان که در اصطلاح به آن ها کراون یا (Crown) نیز گفته می شوند تفاوت دارند.

ونیرها قادرند طیف وسیعی از مشکلات زیبایی دندان ها را برطرف کنند. این ونیرها معمولاً از جنس سرامیک یا کامپوزیت هستند. به ونیرهای سرامیکی اصطلاحاً لمینت دندان و به ونیرهایی که از جنس کامپوزیت رزین هستند ونیر کامپوزیت گفته می شود. شاید یکی از مهمترین کاربردهای کامپوزیت دندان در دندانپزشکی، استفاده از آن ها برای ساخت همین ونیرها باشد.

برای اینکه طرح لبخند را با کمک ونیرهای کامپوزیتی زیباتر کنند ابتدا یک لایه نازک خمیر کامپوزیت را به سطح دندان اعمال می کنند و آن لایه را با کمک لایت کیور از حالت خمیری در آورده و سفت و سخت می کنند. برای اصلاح طرح لبخند لازم است چند لایه کامپوزیت اعمال و سخت شود. 

5. اتصال انواع پروتز دندان (کاربرد رایج اما کمتر مهمِ کامپوزیت دندان)

اول بگذارید کمی درباره پروتز دندان صحبت کنیم. در پزشکی و دندانپزشکی  زمانی که یک عضو یا ارگانی از بدن دچار آسیب شد و یا کاملا از کار افتاد، برای آن یک جایگزین مصنوعی قرار می دهند. معمولاً این اندام یا عضو مصنوعی به شکل و ظاهر اندام از دست رفته یا آسیب دیده است و عملکرد آن را انجام می دهد.

در دندانپزشکی نیز یک سری پروتز و ایمپلنت داریم که جایگزین دندان آسیب دیده یا از دست رفته می شوند. مثلا ایمپلنت دندان یک پروتز ثابت و کامل است که جایگزین دندان از دست رفته می شود و روکش دندان نیز یک پروتز جزئی است که جایگزین تاج دندان می شود.

 

گاهی اوقات برای اتصال برخی پروتزها مانند روکش دندان یا بریج از کامپوزیت دندان استفاده می شود. کامپوزیت همانطور که گفته شد در ابتدا به حالت خمیر است و با کمک نور، حالتی سفت و سخت به خود میگیرد. به طور مشابه برای پسپاندن براکت های ارتودنسی نیز ممکن است از کامپوزیت دندان کمک گرفته شود.